“Hartstikke Hoogbegaafd! – Praktische gids voor kinderen én ouders.” door Floor Raeijmaekers & Loes van der List (moeder & dochter)
Eerst een korte, pragmatische recensie voor de snelle scanner. Wil je meer lezen, lees dan het reisverhaal hieronder.
Bijzondere eigenschap: Floor en Loes (toen 14 jaar) hebben ieder hun eigen deel geschreven. Ze bespreken beiden dezelfde onderwerpen in dezelfde volgorde, maar vanuit hun eigen perspectief en met hun eigen tips. Het maakt het een fijn hulpmiddel om in een gezin met hoogbegaafde kinderen samen te lezen, met elkaar te bespreken, elementen in jezelf of elkaar te herkennen, en elkaar beter te gaan begrijpen. Maar ook een interessante invalshoek, voor de volwassen hoogbegaafde die dit op latere leeftijd heeft ontdekt en met terugwerkende kracht alsnog kennis wil maken met dit deel van zijn innerlijke tiener.
Voor wie: Een fijne, laagdrempelige introductie in het onderwerp hoogbegaafdheid. Gericht op ouders met hoogbegaafde kinderen. Voor iemand die al thuis is in het onderwerp hoogbegaafdheid en wat dat voor jezelf inhoud, bespreekt dit boek veel van wat je al weet. Maar mocht je je afvragen of je hoogbegaafd bent, of pas net weten dat dit op jou, of iemand die je na staat, van toepassing is; dan is dit een fijn boek om (samen) te lezen en je hoogbegaafdheid avontuur mee te beginnen. Een prima uitvalsbasis om je nieuwsgierigheid te prikkelen en te ontdekken waar je je in herkent, of juist niet, en waar je je verder in zou willen verdiepen.
______________________________________
Reisverhaal ‘Hartstikke Hoogbegaafd!’
Floor Raeijmaekers (Specialist in Gifted Education) en Loes van der List (14 jaar & hoogbegaafd), zijn moeder en dochter en hebben samen dit boek geschreven.
Ze hebben ervoor gekozen hun verhaal over hoogbegaafdheid twee keer te vertellen. Één keer door dochter Loes, spontaan en afgewisseld met spreektaal. En één keer door moeder Floor, rustig en pragmatisch. Beide delen behandelen dezelfde onderwerpen, in dezelfde volgorde, waarbij Floor verder de diepte in gaat en aanvullende informatie geeft die voor een ouder, of volwassene een toegevoegde waarde hebben. Hierdoor sta je voordat je begint te lezen al voor een keuze. Waar heb je meer behoefte aan? Hoogbegaafdheid vanuit de ziens- en belevingswereld van een jongere. Of vanuit het perspectief en de kennis van een volwassene die daarnaast moeder is van een hb-er.
Voor mij was de keuze eenvoudig. Gevoelsmatig was dit deel van mij nog een jong meisje, onzeker en onbekend met het onderwerp. Dus al was ik dan 35, het lezen over hoogbegaafdheid door de ogen van een tiener was precies waar ik zin in had.
Al lezende kwam het regelmatig voor dat ik, als de verstrooide dwaler die ik ben, heen en weer bladerde tussen het verhaal van moeder Floor en het verhaal van dochter Loes. Gewoon, omdat ik nieuwsgierig werd, of op zoek was naar meer verdieping of variatie in perspectief. Omdat beide delen op dezelfde manier waren opgebouwd was dit soepel te doen, waardoor ze een aanvulling op elkaar werden qua kennis, inzicht en zienswijze.
In vogelvlucht nemen ze je mee in de ontwikkeling van de kennis en inzichten over hoogbegaafdheid door de jaren heen. Ze bespreken verschillende werkwijzen die momenteel in Nederland ingezet worden door hoogbegaafdheidsspecialisten, consulenten en begeleiders, zoals het ‘Model van Talentontwikkeling’. Maar ook bespreken ze de eigenschappen, (leer)omstandigheden, zelfbeeld en mindset (groei vs star), die van invloed kunnen zijn op het al dan niet boven water komen van hb-eigenschappen.
Elk nieuw stukje was voor mij een verademing. Alsof iemand de gordijnen open deed en er al lezende een wereld aan mogelijkheden voor me zichtbaar werd. Ik herkende me niet in de traditionele visie op mensen met een hoog IQ. Maar affiniteit met natuur, dieren, muziek of sport en beweging. Sociaal, creatief. Dat kan ook hoogbegaafd zijn? Dit was voor het eerst dat ik mezelf herkende in een beeld van hoogbegaafdheid. Het creëerde ruimte om te dromen en vrijheid om bij mezelf op onderzoek uit te gaan.
Hun verhaal gaf me de wens om dat kleine, onbegrepen meisje dat geleerd had zich verlegen en stil te houden, te willen gaan koesteren en liefde, aandacht en steun te gaan geven. Verlangen om te ontdekken wie zij zou kunnen gaan worden, als ze zich zou mogen ontwikkelen en ontplooien. Eigenschappen van mezelf die niet eerder als waardevol of logisch waren gezien, hadden opeens de potentie om krachtige basiseigenschappen te worden.
Alles in mij werd blij toen ik hun hoofdstuk over hoogsensitiviteit las. Hoe dit verbonden is met hoogbegaafdheid en al de manieren waarop dat tot uiting kan komen of ervaren kan worden.
Er vielen allerlei puzzelstukjes op z’n plek. Dit was écht. Hoogsensitiviteit is niet één of ander zweverig iets. Ik wist al enkele jaren dat ik hoogsensitief ben en had daar al het één en ander over gelezen. Maar nooit dat dit een eigenschap is die hoort bij hoogbegaafd zijn. Een eigenschap waar ik zoveel liefde voor heb, maar vaak voelde alsof het mijn fantasie was, omdat niemand anders om me heen het ervoer (of erkende te ervaren), is gewoon een bekend kenmerk van iets wat algemeen erkend bestaat! De kleurrijke eigenschap waar ik mijn hele leven al plezier mee beleefde, werd de verbinding naar deze nieuwe, ‘slimme’ eigenschap die ik eng en spannend vond.
Toch waren er ook delen van hun boek die ik lastig vond. De beschrijving van de ‘nadelige’ eigenschappen van de verschillende typen hoogbegaafde persoonlijkheden stuiten me soms tegen de borst; áls je deze positieve dingen hebt, dan heb je meestal ook deze erg belemmerende eigenschappen. Gecombineerd met de tip voor het gebruiken van G-schema’s, in Floor’s deel aangevuld met het formuleren van andere gedachten om een positievere beleving te ontwikkelen.
Dit zorgde ervoor dat ik lange tijd stopte met lezen en in een flinke interne worsteling belandde of ik deze verkenningstocht wel door wilde zetten. Ik kon me hier niet in vinden.
Een G-schema is een zeer specifiek, cognitief hulpmiddel. Pittiger dan een helpende tip en ik vraag me af of het op zijn plek is in dit boek. Daarnaast staat het G-schema genoemd bij een specifieke persoonlijkheid, de creatieveling. Op deze manier een stempel drukkend op de emotionele huishouding van de creatieve hb-er. Als je toch besluit zo’n pittige tip aan te bieden, laat het op zichzelf staan, onafhankelijk van een persoonlijkheidstype. Te overwegen voor eenieder die denkt daar baat bij te hebben.
Uiteindelijk realiseerde ik me dat mijn kennismaking met hoogbegaafdheid pas net was begonnen. Ik ging mezelf de tijd geven om verder op onderzoek uit te gaan. Ik ben verder gaan lezen en ben daar erg blij om, omdat er nog veel herkenbare elementen en zinvolle tips langskwamen in de hoofdstukken daarna. Die deze, voor mij, dissonant ruimschoots recht trokken.
Uiteindelijk is dit boek voor mij het kantelpunt geweest in mijn beeldvorming van wat hoogbegaafd zijn inhoudt en wat het voor mij kan betekenen. Ik ben onhandig van mezelf en hou van de humor en spontane bewegelijkheid die dat in het leven met zich meebrengt. De regelmatig terugkerende conclusie van mijn omgeving dat me dat een niet al te slim of kundig mens maakt, accepteerde ik als logisch en onontkomelijk. Ondanks het verdriet van er niet voldoende toe doen. De ondeugende speelsheid die ik zelf van binnen voelde bij weer eens een struikelmomentje, was me te waardevol om onhandigheid af te leren. Niet wetende dat deze struikelmomenten niets te maken hadden met onkundig zijn, maar met een onderzoekende geest die graag struikelt om te kunnen leren en daar een alternatieve route voor nodig heeft, wat juist werd lamgelegd door de belemmeringen van ‘vanzelfsprekend’ en hoe het ‘hoort’.
‘Hartstikke hoogbegaafd!’ Gaf me een speelveld aan informatie, mogelijkheden en zienswijzen die me nieuwsgierig maakten. Die ik verder wilde verkennen door op zoek te gaan in mezelf, of in de wereld daarbuiten. Nu wetende dat er vele aspecten deel uitmaken van hoogbegaafd zijn, maar dat je die zonder goede voedingsbodem, mogelijk nooit zal leren kennen.
Ik wilde mij mogen zijn en dat dat voldoende was. Ik snakte ernaar om tot bloei te kunnen en mogen komen, maar vond tot nu toe slechts spoortjes van herkenning en resonantie om me heen. En zo kantelde dit boek mijn blik op mezelf en mijn dromen en begon mijn zoektocht, mijn avontuur naar hoe ik dit deel van mij, de zorg, aandacht en ondersteuning kan geven die het nodig heeft om tot leven te komen. Om deel uit te gaan maken van mij, me te verrassen met wat er voor kleurrijks uit tevoorschijn zal gaan komen, als het weet dat het mag bestaan. En tja, soms zal dat een minder gewenste verrassing zijn. Maar ergens heb ik het vertrouwen dat geen enkele eigenschap negatief, een last of belemmering hoeft te zijn. Maar dat alles waardevol is als onderdeel van het geheel. Ik moet dan alleen wat beter kijken of nog een tijdje door struikelen. 😉
Veel reisplezier! En een life changing avontuur!
Esther de Graaf, schrijfster
Ik hou van avonturen beleven, verhalen vertellen, mensen meenemen op reis. Of dat nu in de tastbare wereld is, of de innerlijke wereld. Ze zijn beide gelaagd, kleurrijk, vol beweging en het waard om door rond te struinen en je te laten verwonderen.
Mijn (ver)dwaaltochten loop ik tegemoet met oneindige nieuwsgierigheid naar wat mogelijk is of mogelijk zou kunnen zijn, hoopvol verlangen en een eindeloos doorzettingsvermogen, die soms toch ook stiekem twijfelt. Ik hoop dat mijn verhalen je zin geven om je eigen avonturen te gaan beleven en de antwoorden te zoeken die voor jou goed voelen.
Lees meer over Esther de Graaf in haar blog Het begin van een nieuwe Reis.
