Veel mensen twijfelen over hun eigen hoogbegaafdheid. In deze blog vertel ik waarom het zo moeilijk is om volmondig ‘ja ’te zeggen tegen deze eigenschap.
Ben jij hoogbegaafd? Deze vraag stel ik meestal niet zo direct, maar als het onderwerp ter sprake komt bij kennismakingsgesprekken met nieuwe coachcliënten, komt er bijna altijd een weifelend antwoord.
Onzekerheid, ontwijkende antwoorden, ongeloof….dit kom ik bij veel mensen tegen die wel iets herkennen in het onderwerp hoogbegaafdheid, maar het niet op zichzelf durven toepassen.
Ik vraag me al langere tijd af waar dit vandaan komt.
Zou het zo kunnen zijn dat:
- Hoogbegaafdheid in onze maatschappij geassocieerd wordt met arrogantie, en dat is niet chill!
- Mensen geen labeltje willen. Dat is zeker bij snelle intuïtieve denkers (zo noemen wij hoogbegaafden vaak) het geval. Alleen al omdat de meesten een sterke autonomie hebben en zich niet in hokjes willen laten duwen.
- Mensen bang zijn dat er meteen heel hoge verwachtingen op hen af zullen komen, als zij zichzelf durven te benoemen als zijnde hoogbegaafd . Verwachtingen van anderen. Maar vooral ook van henzelf. Alsof het ‘ja’ zeggen tegen de eigen begaafdheid ook betekent dat er een innerlijke stem begint te roepen dat ze dan wel heel wat meer moeten presteren dan ze nu doen.
- Mensen bang zijn er niet meer bij te horen. Omdat ze anders zijn. Omdat ze eigenlijk hun hele leven al hebben ervaren dat ze niet goed begrepen worden als ze zich laten zien zoals ze zijn. Omdat velen ook daadwerkelijk hebben ervaren dat ze alleen in contact kunnen zijn als ze zich voordoen als iemand die bij het gemiddelde past. Omdat loslaten van het beeld dat ze van zichzelf laten zien (en misschien ook wel van zichzelf hébben) betekent dat ze kwetsbaar zijn voor buitensluiten. Buitensluiten door mensen die hen niet begrijpen.
Ik vermoed dat met name dit laatste de reden is dat het echt ongelofelijk moeilijk is voor mensen om te erkennen dat hoogbegaafdheid een onderdeel is van wie ze zijn. Als ze dit erkennen komt de angst dat ze de verbinding kwijtraken met hun omgeving (ervan uitgaande dat dit een omgeving is met overwegend gemiddeld begaafden). De angst voor eenzaamheid en uitsluiting. De behoefte aan verbinding en contact is een essentiële levensbehoefte en deze dynamiek zit daarom heel diep.
Tegelijkertijd hebben hoogbegaafden deze ervaring eigenlijk al hun hele leven. In ieder geval diegenen die zijn opgegroeid in een omgeving die niet aansloot bij hun eigen manier van denken. Waarin ze niet herkend en erkend zijn voor wie ze werkelijk zijn: mensen die heel snel patronen en verbanden kunnen zien, die veel en intens waarnemen, die weinig nodig hebben om nieuwe dingen te doorzien en te begrijpen.
De coping-strategie die we vaak zien, is net doen of je bij de grote groep hoort. Terwijl je voelt dat dit niet klopt. Je bent anders. En als je toegeeft dat je anders bent, hoor je er dan nog wel bij?
Voor alle twijfelaars hebben mijn collega Arja Roozemond en ik de uitgebreide onlinetraining ‘The First Step’ gemaakt. Een training waarin je voor jezelf kunt onderzoeken wat het betekent om een snelle intuïtieve denker (of hoogbegaafd) te zijn. Je ontdekt wat wel en niet bij je past. Niet om een labeltje te krijgen, niet om iets te moeten van jezelf of anderen, niet om jezelf ergens buiten of boven te plaatsen, maar om te gaan erkennen wie jij bent met al je genuanceerde eigenschappen, mogelijkheden en onmogelijkheden in relatie met de wereld om je heen. En om te ontdekken dat je mag zijn wie je bent en dat je daarbij de omgeving kunt zoeken die bij je past en waarin je je kunt ontspannen.
En als je het aandurft: kom dan na afloop van deze onlinetraining ook naar onze live workshop, waar je anderen zult ontmoeten die dezelfde zoektocht hebben ondernomen.
Lees hier meer over The First Step en het overige aanbod van HB-trainingen, of neem contact op.
Marga Spaanjaars, oktober 2023
