Er komt steeds meer aandacht voor hoogbegaafde kinderen. Dat was vroeger anders, ervoer Marga Spaanjaars (49) uit Zwolle aan den lijve. Als personal coach helpt zij hoogbegaafde volwassenen.
DOOR REMCO REGTERSCHOT
In een Volkskrant Magazine- artikel over een basisschool voor hoogbegaafden stond: Vroeger moesten bollebozen planten water geven, tegenwoordig zetten we ze in één klas. Herkenbaar? Spaanjaars, lachend: “Naast puntenslijpen, koffie halen voor juf en andere kinderen helpen. Vroeger wist men niet goed raad met hoogbegaafde kinderen, zeker niet in de arbeiderswijk waarin ik opgroeide. Ik kreeg daardoor last van bepaalde verschijnselen die gepaard gaan met hoogbegaafdheid: mezelf anders voelen en gedragen, waardoor ik flink werd gepest. Zonder dat ik wist waar het vandaan kwam.”
Er staat in jouw kantoor een flipboard met kenmerken van hoogbegaafdheid. Als je die allemaal hebt, luidt dan de diagnose: hoogbegaafd?
“Hoogbegaafdheid is geen ziekte! Maar inderdaad, dan is de kans op hoogbegaafdheid groot. Volgens de cijfers is 2 procent van de bevolking het, want: IQ 130 of hoger. Zelf hanteer ik minder strikte normen, ik heb cliënten die lager scoren, maar wel hoogbegaafd zijn. Die hebben door onderpresteren hun mogelijkheden niet volop benut. Herkennen van hoogbegaafdheid is belangrijk. Na herkenning kun je hoogbegaafden bij elkaar brengen, waardoor ze elkaar uitdagen en leren hun potentie wél te benutten. Zo blijft frustratie uit.”
Waarover zijn zij gefrustreerd?
“Klinkt arrogant, maar ze weten vaak alles al. Dat brengt een paradoxale onzekerheid met zich mee. Toen ik op de lagere school zat, wist ik vaak het antwoord al, waardoor ik dacht: dit kan het niet zijn, dat ligt te veel voor de hand. Ik durfde niet te antwoorden. Als anderen dat ook niet deden omdat ze het niet wisten, dacht ik dat ik in de maling werd genomen. Ik snapte niet waarom ik het wist. Erger nog voor hoogbegaafden is vaak de verveling. Daardoor lopen zij het risico op bore-out, dat lijkt op burnout, maar dan met als oorzaak dat er niet te veel, maar te weinig hooi op de vork is genomen. Hoogbegaafden moeten constant worden uitgedaagd.”
Waarom richt jij je op volwassenen?
“Jarenlang heb ik in managementfuncties gezeten. Leuk, maar in combinatie met hoogbegaafde kinderen en een man die veel reisde voor zijn werk, werd me dat teveel. Hoogbegaafdheid gaat vaak gepaard met een hoge sensitiviteit, zoals bij mij. Ik had dus constant prikkels nodig, maar die prikkels kwamen vervolgens zó hard binnen, dat ik op den duur werd overvraagd.”
“Na mijn herstel van een burnout ben ik een algemeen coachingbureau begonnen. Toen ik drie en een half jaar geleden voor mijn tentje op Corsica zat, nam ik het jaar door en keek eens goed naar mijn klantenkring. Daar zaten vrijwel allemaal hoogbegaafden tussen. Ik koos die invalshoek omdat veel misverstanden tussen cliënten en hun collega’s daaruit voortvloeiden. Simpel voorbeeld: een hoogbegaafd iemand snapt niet waarom anderen hem of haar niet snappen.”
En, bevalt deze vorm van coachen?
“Er is vraag naar deze coaching en het positieve effect op cliënten geeft mij voldoening. Daarnaast heb ik voor mezelf een ideale werkomgeving gecreëerd met gelijkgestemden. De diepgang die ik in gesprekken met andere hoogbegaafden ervaar, is enorm, ik voel me als een vis in het water.”
Bron: De Stentor, 1 februari 2016
Download hier het artikel ‘hoogbegaafdheid is geen ziekte’ >>